In het magazine van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) staat beschreven welke werkwijze gehanteerd wordt door Hoogezand-Sappemeer om gezinnen met veel problemen bij te staan. Veel gezinnen in de gemeente hebben het moeilijk. Maar doordat zij vroegtijdig hulp krijgen, kent de gemeente geen grote leefbaarheidsproblemen. Cor Drost (GroenLinks) heeft hierbij als portefeullehouder een grote rol gespeeld.
VNG-Magazine: Hoogezand-Sappemeer stopt niet bij de voordeur. Het is één van de armere gemeenten van het land met de sociale problemen van een grote stad. Bestuurders en ambtenaren van Hoogezand-Sappemeer gaan daar niet onder gebukt. Integendeel, hoe groter de problemen, hoe groter het enthousiasme waarmee ze worden aangepakt. Armoede maakt vindingrijk.
Verder schrijft VNG-Magazine: Hoogezand-Sappemeer scoort slecht als het gaat om sociale problematiek. Maar, hoe somber het beeld ook oogt, hoe groot het aantal ‘multiprobleem gezinnen’ ook is, de burgers zijn over het algemeen tevreden. Het is goed toeven in H-S, vinden zij. Dat komt niet in de laatste plaats door de inspanningen van gemeentebestuurders en ambtenaren.
Er wordt vooral gekozen voor preventie, je kunt niet vroeg genoeg beginnen, aldus GroenLinks wethouder Cor Drost.
Problematiek
In een analyse van de problemen vallen twee zaken op: de ongunstige startsituatie en de problematiek van de oudere jeugd.
Meer dan twintig procent van de peuters leeft in een zogenoemd risicogezin en daarvan acht procent in een gezin waar de problemen zijn opgestapeld, een combinatie van bijvoorbeeld werkloosheid, huiselijk geweld, eenoudergezin, verslavingsproblematiek en (grote) schulden. De problematiek bij de oudere jeugd komt op diverse terreinen tot uitdrukking: hoge jeugdwerkloosheid, veel jongeren met een uitkering, veel tienermoeders en jeugdcriminaliteit.
Aanpak
De wijkverpleegkundige, de huisarts, de woningcorporatie, de maatschappelijk werker – iedereen die in de positie is om misstanden te signaleren zit in het zorgnetwerk waarin informatie wordt uitgewisseld. En waar vervolgens ook daadwerkelijk actie wordt ondernomen, want de gemeente schrikt er niet voor terug om bij (multi-) probleemgezinnen door te dringen tot achter de voordeur. De gemeentelijke kredietbank wacht bijvoorbeeld niet tot een schuldenproblematiek zo hoog is opgelopen dat zware trajecten noodzakelijk zijn, maar kiest actief voor preventie. De schulden kunnen dan beperkt blijven.
Wethouder Drost: Uitgangspunt is dat iedereen zelfstandig moet kunnen functioneren. Dus alleen met het wegnemen van de schulden red je het niet. Je moet ook aan de inkomstenkant investeren en dus actief de speciale regelingen voor minima uitventen.
Solidariteit
Armoede maakt vindingrijk, zeggen ze in Hoogezand-Sappemeer. De gemeente is niet rijk en te klein om in aanmerking te komen voor middelen uit het grote stedenbeleid. Dat ze er desondanks in slaagt te zorgen voor een goed leefklimaat en een ruimhartig sociaal beleid zegt veel over het inventief vermogen. En over de betrokkenheid van de medewerkers.
Er wordt niet alleen gekeken naar individuele gevallen, maar naar de hele context waarmee mensen te maken hebben. Hoogezand-Sappemeer is de zevende gemeente wat betreft het percentage allochtonen, maar toch hoor je nooit iets over ons in het nieuws’, zegt Cor Drost. ‘Doordat we investeren in de samenleving , omdat we willen dat je hier rustig over straat kunt, ook ’s avonds. Wanneer in Rotterdam een experiment met ‘bemoeizorg’ waarbij de gemeente en woningcorporaties diep doordringen in de privé sfeer van bewoners een succes is, dan staat dat met grote letters in de Volkskrant. Terwijl wij dat al jaren doen!’
Toekomst
‘De gemeente zal lastig blijven’, denkt Cor Drost. Een belangrijke oorzaak daarvan is haar geschiedenis. De lokale economie rust van oudsher eenzijdig op industrieën met veel laaggeschoold werk. Juist de laaggeschoolde arbeiders zijn in Hoogezand-Sappemeer oververtegenwoordigd.